Gender: Psychotherapie en hulp rond gender

Iedereen kan zich weleens ontevreden voelen over zijn eigen lichaam. Heb je echter soms het gevoel dat je in het verkeerde lichaam zit? Of voel je je niet comfortabel met de genderrol die de maatschappij je opdringt? Dan kan het helpen om hierover te praten met een therapeut.

Vind meteen therapie rond gender

Of lees meer over:
Geslacht of gender?
Genderidentiteit en genderexpressie
Genderproblemen
Therapie bij genderproblemen
Gespreksbegeleiding transgenders
Tarieven en terugbetaling

Het verschil tussen geslacht, sekse en gender is niet altijd even duidelijk omdat de termen vaak door elkaar worden gebruikt. Geslacht of sekse is biologisch bepaald. Op het moment dat een baby ter wereld komt, wordt gekeken of het een jongen of meisje is. Dat is het geslacht of de sekse van het kind.

Gender heeft dan weer niks te maken met deze uiterlijke kenmerken. Het is de rol die vaak aan vrouwen of mannen wordt toegeschreven in de maatschappij, bijvoorbeeld het wel of niet dragen van make-up, voetballer worden, op ballet gaan, een huis metsen,… Onbewust schrijven we deze voorbeelden eerder toe aan een man of vrouw. Dat is gender. Soms kan een man zich beter voelen bij de gendereigenschappen van een vrouw of omgekeerd.

De meeste kinderen voelen zich duidelijk jongen of meisje. Dit is genderidentiteit. Ze stellen gedrag dat door de maatschappij wordt aanvaard als passend bij hun geboortegeslacht. Dit gedrag is de genderexpressie. Er zijn ook kinderen die niet voldoen aan de stereotype rolverwachtingen die bij hun geslacht komen kijken. Zo zijn er meisjes die net zo graag in bomen klimmen als jongens, hun haar kort willen knippen en liever met auto’s dan met poppen spelen. Of jongens die liever verkleed als prinses dan als ridder naar het feestje gaan. En dat is natuurlijk allemaal prima.

Wanneer je als kind of volwassene echter zelf heel ongelukkig bent en ernstige problemen ondervindt met de genderbeleving, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken. Een therapeut voor gender kan je uitstekend begeleiden in de zoektocht naar jezelf.

Genderproblemen

Het moment waarop er problemen met gender ontstaan, verschilt van persoon tot persoon. Soms merk je als kind al dat je liever een jongen of meisje was geweest. Of komen de problemen pas tot uiting in de puberteit of zelfs nog later. Ook wanneer de seksuele identiteit meer op de voorgrond komt (bijvoorbeeld het krijgen van je eerste lief) kunnen genderproblemen de kop opsteken.

De klachten die hieruit voortvloeien zijn vooral een grote onvrede met het lichaam, en zelfs soms met zichzelf als persoon. Soms krijgen mensen die zich niet aan de stereotype genderrollen houden te maken met pestgedrag of afwijzing, wat de verwarring en kans op depressie vergroot.

In onze maatschappij wordt er, gelukkig al minder dan vroeger, dualistisch gedacht: je bent man of vrouw. Maar het kan ook zijn dat je je in geen van beide geslachten volledig herkent. Misschien voel je je geen man, maar ook geen vrouw. Of voel je je net beide.

Bij genderdysforie, of geslachtsidentiteitsstoornis, voelt iemand zich diep ongelukkig omdat het geboortegeslacht niet overeenstemt met de genderidentiteit. Vaak gaat dit samen met de wens om van geslacht te veranderen.

Heb je twijfels over je genderidentiteit? Of zit je met vragen? Dan kan een gesprek met een therapeut je zeker helpen. Samen met je therapeut kan je bijvoorbeeld werken aan het aanvaarden van jezelf en het verbeteren van je zelfbeeld.

Ben je overtuigd dat je van geslacht wil veranderen? Ook dan is therapie een grote steun. Samen met een gespecialiseerde therapeut bekijk je verschillende mogelijkheden op de lange termijn zoals bijvoorbeeld het starten van een hormoonbehandeling. Hierdoor kunnen de stem, lichaamsbouw en beharing veranderen. Ook medische ingrepen om van geslacht te veranderen behoren tot de mogelijkheden. Het traject van man naar vrouw of van vrouw naar man kan jaren in beslag nemen. Psychologische begeleiding kan je leren omgaan met alle ingrijpende veranderingen en mogelijke reacties van de buitenwereld.

Genderproblemen zijn er in veel verschillende vormen en maten en zijn dan ook bij elke persoon anders. Erover praten met je vrienden, familie of een therapeut helpt.

Wanneer je besloten hebt dat je wil starten met je transitie naar man of vrouw, is psychologische begeleiding zeker nuttig. Dit kan ook samen met je ouders, partner, kinderen,… doorgaan omdat ook zij soms met onverwerkte emoties of vragen zit.

Het behandelplan bij de therapeut is daarom altijd enorm geïndividualiseerd en varieert van persoon tot persoon. Voor sommige transgenders volstaat gesprekbegeleiding terwijl anderen net nood lijken te hebben aan verdere stappen. Voor je start met chirurgie is het alleszins belangrijk om voldoende geïnformeerd te zijn zodat je een weldoordachte keuze kan maken.

Heb je een verwijsbrief nodig om met een medische behandeling te starten? Vraag dan zeker bij je eerste contactopname even na of je therapeut deze kan opstellen.

Hoeveel therapie rond gender kost, hangt onder andere af van het benodigde aantal sessies, het aantal personen en de invulling van het traject. Gemiddeld betaal je voor een sessie van een uur ongeveer €50. Neem voor het exacte tarief een kijkje op het persoonlijke profiel van je therapeut.

De meeste mutualiteiten voorzien een gedeeltelijke terugbetaling van psychotherapie. Contacteer hiervoor je ziekenfonds of lees hier meer over de terugbetalingsvoorwaarden voor psychotherapie.